Uszkodzony banknot – jak go wymienić?
Z pewnością każdemu choć raz w życiu zdarzyło się zniszczyć banknot. Na pierwszy rzut oka może się on do niczego się nie nadawać, jednak wcale tak nie jest. Naderwany, sklejony, czy też całkowicie podarty – każdy z nich można wymienić na nowy i nie martwić się tym, że pieniądze się zmarnują. Zobacz, jak wygląda wymiana zniszczonego banknotu i gdzie można to zrobić.
Czy wszystkie banknoty można wymienić?
Zanim pójdziesz domagać się wymiany podartego banknotu warto, abyś wiedział, czy na pewno przysługuje Ci takie prawo. Według zarządzenia prezesa NBP, banki zobligowane są do wymiany uszkodzonych pieniędzy, jeśli w jednym kawałku zachowało się co najmniej 45% pierwotnej powierzchni i możliwe jest rozpoznanie nominału. Oznacza to, że jeśli na przykład wskutek prania banknot stracił kolor i nie widać jaki nominał znajdował się tam wcześniej, to banknot nie podlega wymianie. Tak samo jest w przypadku, gdy pieniądze zostały podarte w drobny mak.
Wymianie podlegają wszystkie banknoty, które są naddarte, postrzępione, poklejone, przerwane, brudne, odbarwione, porysowane. Oczywiście, jeśli nadal można rozpoznać ich nominał.
Wymienić można też monety, które są uszkodzone mechanicznie, przebarwione, wytarte, skorodowane i porysowane. Nawet mały napis na monecie lub banknocie umożliwia jego wymianę na nowy. Mamy także prawo odmówić przyjęcia takiego pieniądza np. w sklepie.
Uszkodzony banknot – gdzie można wymienić ?
Stałeś się posiadaczem uszkodzonego banknotu i chcesz wymienić go na nowy? Możesz dokonać tego bezpłatnie, w kasie dowolnego banku, z siedzibą w Polsce. Od tej zasady są jednak odstępstwa, które dotyczą pieniędzy, które zostały uszkodzone w wyniku badań przeprowadzonych przez organy ścigania lub w wyniku zabezpieczeń, w które wyposażone są urządzenia do transportu pieniędzy. Takie pieniądze przyjmowane są w oddziałach okręgowych NBP i konieczne jest zapłacenie 0,3 zł za każdy wymieniony pieniądz. Bezpłatnie mogą wymienić pieniądze osoby, które padły ofiarą przestępstwa lub choćby jego usiłowania.
Bank ma prawo, w razie wątpliwości co do autentyczności banknotów lub kiedy są one brudne, mokre i kruszące się przesłać je do centrali NBP. W takim wypadku konieczne jest podanie swoich danych osobowych i poczekanie na wymianę. Narodowy Bank Polski ma prawo odmówić wymiany takich pieniędzy. Decyzja ta musi być uzasadniona, a pieniądze, które tam wysłałeś, muszą zostać Ci zwrócone.
Podarty banknot lub taki, który jest jedynie naderwany, można wymienić praktycznie od ręki. Zazwyczaj nie ma wtedy konieczności wysyłania go do centrali NBP. To samo tyczy się zniszczonych monet.
Uszkodzony banknot – czy należy mi się jego pełna wartość?
Niestety nie za każdy banknot i monetę otrzymasz tyle pieniędzy, ile wart był przed zniszczeniem. To ile pieniędzy dostaniesz, zależy od stopnia uszkodzenia pieniędzy, które chcesz oddać do wymiany.
100% wartości pieniądza dostaniesz tylko w momencie, gdy banknot jest przerwany na maksymalnie 9 części, sklejony lub nadklejony i nie posiada ubytków powierzchni w miejscu przerwania i łącznie stanowią całość powierzchni. Całość wartości otrzymasz także, gdy w banknocie zachowało się ponad 75 procent pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie.
50% wartości banknotu lub monety należy się w momencie, gdy zachowało się od 45 do 75% jego pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie.
Jeśli Ty lub bank ma jakiekolwiek wątpliwości co do kwoty, jaka powinna zostać wypłacona za uszkodzony banknot, to trzeba go przesłać do NBP po to, aby został oceniony.
Uszkodzone euro i inne waluty – czy można je wymienić?
Niestety uszkodzonego euro nie można wymienić w Polsce. Należy w tym celu pójść do oddziału banku centralnego kraju, w którym walutą jest posiadany banknot. To samo tyczy się także funtów, koron, franków i wszystkich innych walut prócz naszych złotówek.
Wymiana takich banknotów przypomina Polskie procedury jednak różni je kilka drobnych szczegółów, m.in.:
Możemy wymienić banknot, którego zachowało się ponad 50% pierwotnej powierzchni. Jeśli jest mniej, to musisz udowodnić, że reszta jest zniszczona.
Jeśli bank ma wątpliwości, które dotyczą autentyczności banknotu, osoba, która chce je wymienić, musi udowodnić ich prawdziwość.
Podczas wymiany należy udowodnić, że banknot nie został zniszczony w złej wierze.
Uszkodzony banknot – co zrobić, gdy go otrzymam?
Tak jak już wspominaliśmy, masz prawo odmówić przyjęcia zniszczonego banknotu i poprosić o taki, który nie jest uszkodzony.
Uszkodzone monety i banknoty nie są prawnym środkiem płatniczym na terenie naszego kraju. Jeśli np. w sklepie sprzedawca będzie chciał Ci taki wydać, to nie musisz go przyjmować.
Jeśli przyjmiesz takie pieniądze, to możesz spotkać się z problemami np. podczas próby płatności takimi pieniędzmi. Sprzedawca także ma prawo odmówić ich przyjęcia. Zniszczone banknoty łatwo też podrobić. Narażamy się więc na to, że staniemy się posiadaczami fałszywego banknotu i podczas płacenia nim możemy zostać oskarżeni o oszustwo. Nie warto więc przyjmować uszkodzonych pieniędzy, ponieważ możemy narazić się na kłopoty lub spacery do banku w celu ich wymienienia.
Pamiętaj też, że bank jest zobowiązany do tego, aby podarty lub w jakikolwiek inny sposób zniszczony banknot wymienić. Jeśli pracownik banku nie będzie chciał tego zrobić, to znaczy, że uchyla się od swojego obowiązku. W ostateczności możesz złożyć skargę na daną placówkę banku, która nie chciała wymienić pieniędzy. Wymiana zniszczonego banknotu możliwa jest w każdym banku – nie musisz mieć w nim otwartego konta. Możesz to zrobić w każdej placówce, nawet gdy nie jesteś jej klientem. Nie istnieją specjalne oddziały, które wymieniają uszkodzone banknoty, można zrobić to wszędzie i wybrać miejsce, które jest najbliżej nas.
