Czy kredyt konsumencki i konsumpcyjny to ten sam produkt?
Kredyt konsumencki i kredyt konsumpcyjny – podobne nazwy, które czasami używane zamiennie określają jeden i ten sam produkt. Użycie ich jako synonimów nie jest jednak poprawne, ponieważ podobnie brzmiące nazwy określają dwa, różne produkty.
Postawmy sobie sprawę jasno: kredyt konsumencki nie jest kredytem konsumpcyjnym! Pierwszy z nich, a więc kredyt konsumencki, jasno określa Ustawa o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r., która reguluje kto i do jakiej kwoty może udzielić takiej pożyczki. Drugi natomiast (kredyt konsumpcyjny) nie posiada uregulowania prawnego – pożyczki są nieograniczone pod względem kwoty i są to różne rodzaje produktów z instytucji finansowych.
Kredyt konsumencki – charakterystyka
Kredyt konsumencki to produkt zdefiniowany przez ustawę o kredycie konsumenckim, który precyzyjnie określa Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. Dokument wyjaśnia, że jest to umowa zawarta pomiędzy konsumentem, a kredytodawcą. Pożyczkę można przeznaczyć na cele prywatne, ale nie związane z działalnością gospodarczą lub zawodową. Kredyt konsumencki mogą zatem zaciągnąć wyłącznie osoby fizyczne. Wyróżnikiem produktu jest wartość, która nie może przekroczyć 255 550 zł (lub równowartości tej kwoty w walucie obcej).
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim wyjaśnia, że produkt może stanowić m.in.:
a) umowę o kredyt – zgodną z przepisami prawa bankowego. W tym:
– umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu dla kredytodawcy świadczenia;
– umowę o kredyt odnawialny;
b) umowę o pożyczkę – zawartą m.in.: w SKOK-u bądź firmą pożyczkową. Umowę o pożyczkę mogą stanowić także niektóre umowy sprzedaży ratalnej;
c) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spłacenia świadczenia pieniężnego – jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia.
Kredyt konsumencki jest zatem produktem o charakterze formalnym. Jest przy tym jasno określony przepisami prawa i pomaga w realizacji większych lub mniejszych celów, a przy tym zapewnia wsparcie finansowe do określonej kwoty.
Kredyt konsumpcyjny – charakterystyka
Kredyt konsumpcyjny to produkt bankowy, który zaliczamy do kategorii kredytów obejmujących pożyczki zaciągane jako różne rodzaje produktów. Prawo do przyznania kredytu konsumpcyjnego mają tylko banki, dlatego klient pragnący zaciągnąć ten rodzaj pożyczki powinien udać się do tej instytucji. Kredytem konsumpcyjnym mogą być:
a) kredyty zaciągane w rachunku karty kredytowej;
b) kredyty ratalne na cele konsumpcyjne;
c) kredyty gotówkowe;
d) kredyty zaciągane w rachunku bieżącym.
Na co Polacy przeznaczają pożyczone pieniądze od instytucji finansowych? Spójrzmy na dane z czasów sprzed pandemii:
Kredyt konsumpcyjny nie został jasno zdefiniowany przez przepisy żadnej ustawy. Nazwa używana jest na co dzień w języku potocznym przez instytucje finansowe odnoszące się do wybranego sektora rynku. Niewątpliwą zaletą pożyczki jest brak wymogu związanego z ujawnieniem celu finansowania. Otrzymane środki można zatem przeznaczyć na dowolny cel, który możemy zmienić po otrzymaniu pieniędzy. W momencie wnioskowania nie trzeba nikomu tłumaczyć, po co i na co pożyczamy pieniądze. Co więcej, kredyt konsumpcyjny nie określa maksymalnej kwoty pożyczki, o którą klient wnioskuje. Kwota jest wyznaczana indywidualnie przez poszczególne banki.
Kredyt konsumencki vs. kredyt konsumpcyjny – różnice i podobieństwa
Teraz, gdy już znasz ogólny zarys najważniejszych cech charakterystycznych kredytu konsumenckiego oraz kredytu konsumpcyjnego, pora na wyjaśnienie różnic oraz ich zobrazowanie. Choć z Twojej perspektywy (czyli klienta) różnice w porównanych produktach nie mają większego znaczenia, to warto je znać choćby po to, aby bezbłędnie posługiwać się pojęciami. Jakie są to zatem różnice? Oto tabela obrazująca fakty:
W różnicach chodzi przede wszystkim o podstawę prawną – kredyty konsumenckie są określone przez ustawę i mogą nimi być różne produkty nie tylko z banku, ale i również firm pozabankowych, SKOK-ów itp. Natomiast kredyt konsumpcyjny nie jest określony żadnym przepisem prawa ani ustawą – produkt jest tworem wyłącznie banków (pożyczki nie otrzymamy zatem w żadnej innej instytucji). Brak określenia w przepisach prawa niesie dla konsumenta korzyść co do braku określenia maksymalnej kwoty pożyczki.
Również i cel pożyczki to zasadnicza różnica. W kredycie konsumenckim jego podanie jest obligatoryjne i po zawnioskowaniu o pożyczkę nie możemy już go zmienić. Natomiast przy kredycie konsumpcyjnym nie musimy nikomu tłumaczyć w jakim celu zaciągamy pożyczkę. Co więcej – jej przeznaczenie możemy zmienić w dowolnym momencie i nikt nie będzie nas z tego rozliczał. Otrzymane pieniądze można zatem wydać w dowolny sposób! A jeżeli już o finansach mowa – to przy kredycie konsumenckim maksymalna kwota pożyczki to 255 550 zł (bądź równowartość w walucie obcej). Ta sama kwota przy kredycie konsumpcyjnym nie została określona – jest więc kwestią indywidualną poszczególnych banków.
Zawartość umowy o kredyt konsumencki – co musi się w niej znaleźć?
Umowa o kredyt konsumencki musi zostać zawarta w formie pisemnej. Przed zawarciem umowy kredytodawca jest zobowiązany do przekazania konsumentowi formularza informacyjnego, na trwałym środki. W dokumencie powinny znaleźć się wszystkie dane dotyczące transakcji. Umowa musi zatem zawierać:
a) Imię i nazwisko konsumenta, jego adres zamieszkania oraz dane kontaktowe;
b) Nazwę i siedzibę kredytodawcy;
c) Kwotę kredytu i jego całkowitym koszcie;
d) Zasady i termin spłaty pożyczki;
e) Roczną stopę oprocentowania – w tym warunki jej zmiany;
f) Tabelę opłat i prowizji oraz informację o innych kosztach związanych z udzieleniem kredytu, które składają się na całkowity koszt zobowiązania (w tym warunki ich zmiany);
g) Sposobie zabezpieczenia pożyczki – zwłaszcza jeżeli umowa przewiduje z tego tytułu opłaty;
h) Informacje o uprawnieniach i skutkach przedterminowej spłaty kredytu
i) Informacje o terminie, sposobie i skutkach odstępstwa od umowy przez konsumenta;
j) Informacje o skutkach uchybienia się postanowieniom dotyczących zasad i terminu spłaty.
Potencjalnego kredytobiorcę kredytu konsumenckiego z pewnością zainteresują trzy kwestie: zasady odstąpienia od umowy, przedterminowa spłata oraz oprocentowanie. Przyjrzyjmy się więc nieco bliżej tym kwestiom.
Kredyt konsumencki, a odstąpienie od umowy
Z podpisanej umowy o kredyt konsumenckie możemy się wycofać. Należy jednak pamiętać, że czas na odstąpienie od umowy jest ograniczony i wynosi 14 dni, które liczy się od dnia złożenia podpisu na dokumencie. Jeśli zmieścisz się w tym terminie, nie musisz podawać przyczyny rezygnacji z kredytu i nie ponosisz za to żadnych, dodatkowych kosztów. Ale uwaga, jest jeden wyjątek – są to odsetki naliczane od dnia wypłaty zobowiązania do dnia jego zwrotu.
Przedterminowa spłata kredytu konsumenckiego
Każdy, kto otrzymał kredyt konsumencki, ma prawo do jego przedterminowej spłaty i to w każdym momencie trwania umowy. Przedterminowo można spłacić całą kwotę lub jej część. W przypadku spłaty całości zobowiązania przed wskazanym w umowie terminem, całkowity koszt kredytu ulega zmianie na korzyść konsumenta. Następuje wówczas obniżenie kosztów dotyczących okresu, o który skrócono czas obowiązującej umowy.
Oprocentowanie w kredycie konsumenckim
Oprocentowanie to jeden z najważniejszych parametrów, które sprawdzamy podczas analizy danej oferty kredytu. Ważne jest tu zwrócenie uwagi na oprocentowanie rzeczywiste i nominalne. Dlaczego? Banki często zachęcają niskim oprocentowaniem pożyczki, ale podnoszą przy tym opłaty dodatkowe, co w efekcie przyczynia się do wzrostu RRSO.
Dobra oferta kredytu i realna ocena
Pamiętaj, że koszt najtańszego kredytu konsumenckiego uzależniony jest nie tylko od wysokości stóp procentowych, ale także innych parametrów. Najczęściej jest to: rozłożenie rat na dłuższy okres spłaty, ich obniżenia, a także dodatkowe zabezpieczenie pożyczki. Z jednej strony czynniki te wpływają na komfort spłaty – z drugiej: tworzą niebezpieczną pułapkę ukrytych kosztów.
Warto realnie ocenić swoje możliwości spłaty i zadbać o dobrą zdolność kredytową, która nie wpakuje nas w finansowe kłopoty. Usprawniając domowe finanse, ochronisz się przed ryzykiem potencjalnego zadłużenia. Lepsza zdolność kredytowa przełoży się także na atrakcyjniejszą ofertę kredytu. Podczas analizy dostępnych ofert, warto wspomóc się dostępnymi w sieci kalkulatorami kredytu konsumenckiego, a także profesjonalnym doradztwem doświadczonego specjalisty, czyli np. doradcy kredytowego.
